Heikel punt: Hoe gezond is de e-bike?

Wie om zich heen kijkt op het fietspad ziet het meteen: we fietsen met z’n allen steeds meer met ondersteuning, zelfs de jeugd. Wat betekent dat voor onze gezondheid?

Normale e-bikes, sportieve e-bikes, fatbikes en zelfs e-racefietsen om tóch nog mee te kunnen met de fietsclub: de e-bike wint in sneltreinvaart terrein. Dat is te zien op straat, maar blijkt ook uit cijfers van het RIVM, dat begin 2023 een factsheet publiceerde over elektrisch fietsen in Nederland. In het rapport is telezen dat steeds meer Nederlanders een e-bike hebben (inmiddels bijna één op de drie) en dat we de elektrische fiets steeds vaker gebruiken naarmate we ouder worden, maar ook dat het elektrische fietsgebruik onder fietsers van 12-50 jaar sterk is gestegen.

Een ander RIVM-rapport uit 2023 over beweeggedrag van jongeren noemt de e-bike zelfs als mogelijke verklaring voor het feit dat jongeren steeds minder bewegen, want ‘hiermee leg je dezelfde afstand af in minder tijd, waardoor het aantal minuten per week ook minder wordt’. Het roept de vraag op: maakt de e-bike ons minder gezond?

Minder energie

Je raadt het al: zo simpel ligt dat natuurlijk niet. Natuurlijk, op de e-bike verbruik je minder energie dan op de gewone fiets wanneer je met dezelfde snelheid in dezelfde omstandigheden hetzelfde traject rijdt, zoals bewegings- wetenschapper Jasper Reenalda van de

Universiteit Twente eerder al liet zien (zoek online op ‘Tubantia / Hoe gezond is elektrisch fietsen nou écht’). Maureen Ros, specialist beweeggedrag bij Kennis- centrum Sport & Bewegen, bevestigt dat. “Als je kijkt naar de fysiologische reacties, zoals de hartslag, zuurstofopname en de hoeveelheid energie die een bepaalde fysieke inspanning kost, vergeleken met de benodigde hoeveelheid energie in rust, dan blijkt uit onderzoek dat elektrisch fietsen gepaard gaat met matige intensiteit, waarbij de hartslag omhoog gaat en de ademhaling versnelt, maar je nog wel kunt blijven praten. Op de gewone fiets ligt de intensiteit meestal wat hoger en kan de intensiteit verschuiven van matig naar zwaar.”

Daarbij zijn wel een paar fikse ‘maren’, zegt Ros. “Hoeveel energie je precies verbruikt is erg afhankelijk van de mate van ondersteuning, hoe fit je bent en hoe hard je rijdt op je e-bike. Daarbij is het ook zo dat als je meer gaat fietsen op de e-bike dan je deed op de niet-elektrische fiets, de e-bike alsnog een positief effect kan hebben op je gezondheid. We hebben in Nederland beweegrichtlijnen (zijkader) die aangeven hoeveel we moeten bewegen voor een goede gezondheid en daarbij geldt: meer bewegen is beter. De e-bike kan daarbij helpen.”

Makkelijke fietsen

Dat mensen inderdaad meer (gaan) fietsen op de e-bike is zeker niet onwaarschijnlijk. Volgens genoemde RIVM-factsheet is ‘makkelijker fietsen’ de meest genoemde reden voor mensen om elektrisch te fietsen (70%), wat lijkt samen te hangen met fitheids- en gezondheidsklachten bij voornamelijk oudere mensen. Andere redenen die vaak worden genoemd zijn ‘langere afstanden fietsen’ (47%) en ‘vaker fietsen’ (29%). Voor jongeren van 12-17 jaar ligt dat…..

Verder lezen?

Deze aflevering van Heikel Punt is te lezen in FietsActief 7.
Nu in de winkel. Of bestel ‘em hier online.

Tekst: Elias de Bruijne – Beeld: Canva